5 października, 2019
Patera dzisiaj to raczej płytka misa lub talerz na nóżce. Jej pojawienie się na stole zwiastuje słodki poczęstunek, no bo przecież służy głównie do serwowania ciast, ciasteczek i tortów. Obecnie naczynie to jest związane z miłymi chwilami przy kawie, herbacie lub imprezami urodzinowymi. Takie przeznaczenie patery było jednak obce starożytnym Rzymianom, także dla Greków była ona czymś całkiem innym, bo…
28 września, 2019
Wykopaliska to nie tylko odkrycia wielkich pałaców, miast, skarbów, ale i poznawanie codziennego życia normalnych ludzi żyjących dziesiątki i setki stuleci przed nami. Czasem to, co po nich pozostało, może wzruszyć, zmieszać a praktycznie zawsze działa na emocje. Tak bywa, zwłaszcza gdy znaleziska dotyczą maluchów. Dzieci rodziły się tysiące lat temu tak jak dzisiaj. Pierwszy okres życia takiego szkraba wymaga…
13 czerwca, 2018
Droga Królewska to jeden z najstarszych szlaków handlowych na Bliskim Wschodzie. Biegła ona z Egiptu przez ziemie dzisiejszej Jordanii, do Resafy w Syrii po Eufrat. Był to szlak w sporej części równoległy do Via Maris na wysokości Izraela, o której to drodze pisałam tu – Via Maris – droga, o której pisał Izajasz. W Damaszku obie drogi łączyły się w…
24 kwietnia, 2018
Wśród kobiet starożytności to Egipcjanka wyróżniała się pozycją i prawami. Chociaż historia Egiptu jest bardzo długa i zachodziły tam pewne zmiany w obyczajach, prawie czy modzie to jednak mieszkańcy kraju nad Nilem kierujący się zasadami Maat nie odeszli od równości mężczyzny i kobiety.
16 kwietnia, 2018
Kanon, jaki obowiązuje w przedstawianiu człowieka w sztuce, bywa zmienny. Tak przynajmniej mnie uczono, tak mówią mądre książki. Widzę jednak, że to co jest jego istotą pozostaje niezmienne, niezależnie od czasu i miejsca, w jakim powstają wizerunki ludzi ważnych, wielkich, mających władze – bo to o nich chcę dzisiaj powiedzieć kilka zdań. Zmieniają się tylko detale.
1 listopada, 2017
Lekyt to jeden z tych starożytnych pomysłów na ceramikę, z którym do dzisiaj spotkacie się w Grecji. To prawda, że zwłaszcza w sklepach z pamiątkami, ale jednak są nadal wytwarzane. Ten smukły flakon z długą wąską szyją jest dekoracyjnym naczyniem. Miał lekyt też swoje bardziej krągłe warianty, gdy brzusiec był pękaty a szyja krótsza.
19 października, 2017
Denar to moneta związana z Rzymem. Pojawiła się w czasach, gdy Rzym jeszcze nie rządził światem, nie było w nim cezarów, lecz panowała republika. Monety krążyły po świecie starożytnym od VII w p.n.e. a pierwsze były najprawdopodobniej wybite w Sardes – tym samym mieście, do którego jest skierowany jeden z listów Apokalipsy Jana.
7 marca, 2017
Egipt to kraj położony nad brzegiem ogromnej rzeki – Nilu, który nie tylko dawał życie krajowi użyźniając go swoimi wylewami, ale i był szlakiem komunikacyjnym. Pływały po Nilu smukłe łodzie faraonów, ale i szerokie, przypominające dzisiejsze barki jednostki, które transportowały materiały budowlane, towary a stary Nil tylko wie co jeszcze. Nie można zapomnieć oczywiście o rybakach, którym łodzie ułatwiały połów…
23 lutego, 2017
Demokracja, to ustrój uznawany dzisiaj przez sporą część świata za dobro najwyższe, prawie ideał, święty Graal ustrojowy i coś, co trzeba wcisnąć innym nawet siłą dla ich rzekomego dobra i polepszenia losu. Definicja demokracji jest dość myląca, bo zakłada rządy większości, poszanowanie wolności i niejako narzuca pojęcia takie jak parlament i konstytucja, bez których ów wyśmienity ustrój teoretycznie nie byłby…
26 sierpnia, 2016
Czytając Biblię natrafiamy na opisy nie tylko miejsc ale i przedmiotów, nawet takich codziennego użytku. Dla ludzi żyjących dwa tysiąclecia temu nie były one tajemnicze a ich nazwy nie wydawały się nieco dziwaczne. Dzisiejszy czytelnik Biblii może mieć problem z ich lokalizacją czy wyobrażeniem sobie kształtu. Taki flakon z pachnidłem, który jest bohaterem jednej ze scen z życia Jezusa,…
15 stycznia, 2016
Ezechiasz zwany też po polsku Hiskiaszem, to jeden z największych władców Judy. Był synem Achaza. Panował pod koniec VIII wieku p.n.e. w Judzie. Był mądrym królem, któremu przyszło żyć w ciężkich czasach. Musiał mocno starać się nie wpaść pod but Asyrii i zachować niezależność. To za jego panowania zbudowano tunel dostarczający do Jerozolimy wodę a Sancheryb oblegał miasto – ten…
24 listopada, 2015
Uszebti to małe figurki przedstawiające ludzi, najczęściej to minimumie. Większość jest mała kilkucentymetrowa ale trafiają się też, zwłaszcza te pochodzące z okresu Nowego Państwa, mierzące do kilkudziesięciu centymetrów. Były zrobione z gliny, wosku, drewna, czasem brązu ale najczęściej fajansu. Towarzyszyły umarłym Egipcjanom w ich grobach praktycznie od zawsze.